توقیع سمری

معنای مشاهده در توقیع سمری به چه معناست؟
آیا هر کس که ادعای مشاهده کند کذاب و دروغگو است؟

روایت به شرح زیر است:👇

ابو محمد حسن بن احمد مکتب گوید :در سالی که شیخ ابو الحسن علی بن محمدسمری ازدنیارفت در بغداد بودم ،و چند روزقبل ازوفاتش به خدمتش رسیدم . پس توقیعی را برای مردم خارج کرده که چنین بود:"بسم الله الرحمن الرحیم . ای علی بن محمدسمری ، خداوند پاداش برادران دینی تو رادر مصیبت مرگ تو بزرگ دارد. تو ازاکنون تاشش روزدیگر خواهى مرد. پس امر خودرا جمع و جورکن و به هیچ کس وصیت مکن تا بعد از وفاتت به جاى تو بنشیند . بدرستى که غیبت کامل فرارسیده است...
تا جایی که فرمودند: به زودی کسانی به سوی شیعیان من می آیند که ادعاى مشاهده خواهند کرد. پس کسی که پیش از خروج سفیانى و صیحه، ادعاى مشاهده را نماید ،دروغگو وتهمت زننده است.
ابو محمد حسن بن احمد مکتب گوید :وقتى که روز ششم شد به محضر اورفتیم ودیدیم که در حال احتضاراست. به اوگفته شد :وصی و جانشین شما بعدازشماکیست؟گفت: امر ازآن خداوند است، اوآن را ابلاغ می کند .و از دنیا رفت.واین آخرین کلامی بود که از او شنیده شد...
کمال الدین و تمام النعمة/ صفحه ۵۱۶
الغیبه شیخ طوسی ص ۳۵۹

آنچه در این حدیث قابل تأمل است:👇

مورد اول: امر خودرا جمع و جورکن وبه هیچ کس وصیت مکن در این قسمت، امام مهدی هرگز وجودفرستاده وسفیری از جانب ایشان را نفی نفرمودند . بلکه فقط به سفیر چهارمشان فرموده اند که تو به کسی وصیت نکن که بعد از وفاتت و نایب من باشد . نه اینکه نایبى نیست. بلکه نایبى برای زمان بعد ازسفیر چهارم به صورت مستقیم وپشت سر هم نمی باشد

مورد دوم: به زودی کسانی به سوی شیعیان من می آیند که ادعاى مشاهده خواهند کرد . پس کسی که پیش از خروج سفیانى و صیحه، ادعاى مشاهده را نماید ،دروغگو وتهمت زننده است دراین قسمت امام مهدی منکر مشاهده تا قبل از وقوع علاماتی می شوند . علاماتی مانند خروج سفیانی و صیحه .
پس کسی که مقداری در علامات دقت کند ، به راحتى متوجه می شود که این علامات ، علامت های ظهورامام مهدی هستند . پس اگر معنى مشاهده را ، به همراه باقی حدیث معنى کنیم ، باید آن را با ظهور مرتبط بدانیم
یعنى امام مهدی می فرمایند که ظهوری نیست تا این علامتها،وامتداد داردتا بعد از این علامت پس کسی که قبل ازاین علامت ادعای مشاهده کند ،دروغ بسته است. درنتیجه مشاهده دراینجا معنى ظهورمی دهد . یعنى مخالف غیبت است کلمات متضاد غیب وشهود را همه می شناسند
هو الله الذی لا اله الا هو عالم غیب و الشهادة هو الرحمن الرحیم(حشر ۲۲ ) او الله است که خدایی غیر او نیست عالم غیب و شهود است او رحمن و رحیم است

 مورد سوم: جمله ی کسی که ادعای مشاهده میکند جمله ی جزئیه است نه مسوره و کلیتی در آن دیده نمی شود و حصری در آن وجود نداره حتی اگر فرض را بر معنی مخالفان برای مشاهده در نظر بگیریم امام مهدی مطلق مشاهده را نفی نکردند یعنی نفرمودند تمام کسانی که ادعای مشاهده میکنند بلکه فرمودند کسانی یا کسی، بدین ترتیب این جمله کلیت ندارد

مورد چهارم: کلمه مشاهده بر وزن مفاعله است و مفاعله فرایندی دو طرفه است یعنی به خواست هر دو طرف، پس اگر کسی امام مهدی را تنها به خواست و اراده ایشان ملاقات کند در این صورت کلمه مشهاده اصلا مصداق نخواهد داشت

منبع:
۱- نصیحتی به طلاب حوزه های علمیه
۲- در محضر عبد صالح/ جلد اول
http://almahdyoon.co/